در بازار پرنوسان و در عین حال جذاب رمزارزها، هر روز پروژههای جدیدی متولد میشوند که بسیاری از آنها بدون پشتوانه قوی و صرفاً با تبلیغات یا موج سازیهای اجتماعی، توجه کاربران را به خود جلب میکنند.
اصطلاحاتی مانند «میم کوین» و «شت کوین» برای توصیف این دسته از رمزارزها به کار میروند؛ اما آیا این دو واژه یک معنا دارند؟
در این مقاله صرافکس، به بررسی دقیق تفاوتها و شباهتهای میان میم کوین و شت کوین میپردازیم و نکاتی مهم و کاربردی را که باید پیش از خرید این نوع ارزها بدانید، بهصورت آموزشی و تحلیلی ارائه خواهیم داد.
هدف این است که بتوانید با دیدی بازتر و تصمیمی آگاهانهتر در این بازار پرریسک فعالیت کنید.
میم کوین چیست و از کجا آمده؟
میم کوینها دستهای از رمزارزها هستند که معمولاً بر پایه شوخیها، تصاویر طنزآمیز (میمها) یا اتفاقات محبوب در فضای اینترنت شکل میگیرند.
برخلاف رمزارزهای شناخته شدهای مانند بیت کوین یا اتریوم که با اهداف مشخص اقتصادی یا فنی توسعه یافتهاند، میم کوینها اغلب بدون هدف کاربردی خاص و با محوریت جلب توجه کاربران و سرمایهگذاران به بازار عرضه میشوند.
آنچه میم کوینها را متمایز میکند، قدرت بالای آنها در جذب جامعه و وایرال شدن در شبکههای اجتماعی است؛ عاملی که میتواند در مدت زمانی کوتاه، ارزش آنها را چندین برابر کند.
نخستین میم کوین شناخته شده، دوج کوین (Dogecoin) بود که در سال 2013 توسط دو مهندس نرمافزار به نامهای بیلیمارکوس و جکسونپالمر و به عنوان یک پروژه طنزآمیز بر اساس تصویر معروف سگی از نژاد شیبا اینو ایجاد شد. جالب آنکه این ارز دیجیتال، با وجود آغاز غیرجدی خود، توانست به واسطه حمایت کاربران و شخصیتهایی مانند ایلان ماسک، به یکی از ارزهای محبوب و پرمعامله بازار تبدیل شود.
پس از آن، پروژههای مشابه بسیاری با الهام از موفقیت دوج کوین شکل گرفتند که برخی صرفاً تقلیدی بودند و برخی دیگر سعی داشتند با افزودن ویژگیهایی جدید، جایگاهی برای خود در بازار پیدا کنند.
مطالب مرتبط: 10 تا از بهترین میم کوینهای ترون [از ارزانترین تا گرانترین]
ویژگیهای میم کوینها
- بر پایه شوخی یا فرهنگ اینترنتی: میم کوینها معمولاً بر اساس تصاویر طنزآمیز (میمها)، اتفاقات ترند اینترنتی یا شوخیهای اجتماعی ایجاد میشوند و هویت آنها از ابتدا با فضای غیررسمی و سرگرمکننده گره خورده است.
- نداشتن هدف یا کاربرد مشخص: برخلاف بسیاری از رمزارزهای اصلی که با هدف رفع یک مشکل اقتصادی یا فنی توسعه مییابند، میم کوینها در بیشتر موارد فاقد کاربرد مشخص در دنیای واقعی هستند و بیشتر بر اساس هیجان و توجه کاربران رشد میکنند.
- پتانسیل نوسانات شدید قیمتی: ارزش میم کوینها به شدت تحت تأثیر فضای رسانهای، شبکههای اجتماعی و رفتار کاربران است. این ویژگی باعث میشود که قیمت آنها در بازههای زمانی کوتاه با نوسانات بسیار زیاد همراه باشد.
- وابستگی شدید به جامعه کاربران: رشد و محبوبیت یک میم کوین تا حد زیادی به حمایت و فعالیت جامعه آن بستگی دارد. گاهی اوقات، حضور یک فرد مشهور مانند ایلان ماسک میتواند باعث رشد ناگهانی ارزش یک میم کوین شود.
- عرضه زیاد و قیمت اولیه پایین در زمان معرفی: اغلب میم کوینها با عرضه کل بسیار بالا و قیمت بسیار پایین در ابتدای عرضه وارد بازار میشوند تا در نگاه اول برای خریداران تازهکار جذاب به نظر برسند.
- ریسک بالا و احتمال پروژههای بیپشتوانه: به دلیل نبود شفافیت، عدم وجود اهداف فنی مشخص و توسعه دهندگان ناشناس، بسیاری از میم کوینها در دسته پروژههای پرریسک یا بیپشتوانه قرار میگیرند.
شت کوین چیست و سازنده آن کیست؟
اصطلاح شت کوین (Shitcoin) در دنیای رمزارزها برای توصیف ارزهای دیجیتالی بهکار میرود که فاقد ارزش واقعی، کاربرد مشخص، یا پشتوانه فنی معتبر هستند. این واژه به شکل غیررسمی و عمدتاً در فضای انتقادی بازار استفاده میشود تا پروژههایی را توصیف کند که تنها با هدف جذب سرمایه از کاربران ناآگاه راهاندازی میشوند و هیچ نوآوری، برنامه توسعه، یا اهداف بلندمدت مشخصی ندارند.
برخلاف میم کوینها که معمولاً داستان شکلگیری مشخصی دارند، شت کوینها اغلب توسط توسعه دهندگان ناشناس یا سودجو ساخته میشوند و در بسیاری از موارد هدف اصلی آنها، جذب سرمایه سریع و خروج ناگهانی (Rug Pull) از بازار است.
به همین دلیل، شناسایی سازنده مشخص برای یک شت کوین معمولاً امکانپذیر نیست یا شفافیت لازم در مورد آن وجود ندارد. با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که اولین نمونههای شت کوینها، در سالهای پس از موفقیت بیت کوین و با کپی برداری صرف از کدهای آن بدون هیچ نوآوری، وارد بازار شدند.
به طور کلی، هدف از ایجاد شت کوینها غالباً سوءاستفاده از هیجان و ناآگاهی سرمایهگذاران تازهوارد به بازار است، نه ارائه راهحل فنی یا اقتصادی برای مشکلات موجود. به همین دلیل، تشخیص و پرهیز از این نوع پروژهها برای حفظ سرمایه، اهمیت بسیار زیادی دارد.
ویژگیهای شت کوینها
- فاقد کاربرد مشخص یا هدف فنی واقعی: بیشتر شت کوینها بدون هیچگونه برنامه کاربردی، هدف اقتصادی یا راهحل نوآورانه برای مشکلات بلاکچین ایجاد میشوند. تنها دلیل وجود آنها، جذب سرمایه از کاربران ناآگاه یا جویای سود سریع است.
- توسعهدهندگان ناشناس یا غیرشفاف: یکی از نشانههای بارز شت کوینها، نبود شفافیت درباره تیم توسعهدهنده است. در بسیاری از موارد، اطلاعات فنی، هویت افراد پشت پروژه و نقشه راه به صورت گنگ یا جعلی ارائه میشود.
- نداشتن نقشه راه یا وایت پیپر معتبر: شت کوینها یا اصلاً وایت پیپر ندارند یا یک سند سطحی و کلی ارائه میکنند که فاقد جزئیات فنی، چشمانداز بلندمدت و برنامه اجرایی واقعی است.
- احتمال کلاهبرداری یا راگ پول ( Rug Pull): بسیاری از شت کوینها پس از جمعآوری سرمایه از سرمایهگذاران، با برداشت نقدینگی توسط سازندگان از بین میروند. این اتفاق که با عنوان «راگ پول» شناخته میشود، یکی از خطرات جدی سرمایهگذاری در این نوع پروژههاست.
- وابستگی شدید به تبلیغات و هیجانات زودگذر: برخلاف پروژههای واقعی که بر پایه فناوری و کاربرد رشد میکنند، شت کوینها معمولاً تنها با تبلیغات بیپشتوانه در شبکههای اجتماعی یا توسط اینفلوئنسرها رشد ناگهانی پیدا میکنند.
- نقدشوندگی پایین یا قفل بودن نقدینگی: برخی شت کوینها دارای حجم معاملات بسیار پایین، یا مکانیسمهایی هستند که از فروش توکن توسط خریداران جلوگیری میکند (مثل قراردادهای هوشمند قفلشده یا مالیاتهای بالای فروش).
- عرضه توکن غیرمنصفانه یا توکنومیک مشکوک: در بسیاری از شت کوینها، سهم بالایی از توکنها در اختیار سازندگان یا تعداد معدودی از کیف پولها قرار دارد که زمینهساز دستکاری قیمت و فروش ناگهانی در بازار میشود.
مطالب مرتبط: 10 تا از بهترین میم کوینهای اتریوم در سال 2025
فرق میم کوین و شت کوین در شیوه ایجاد آنها
میمکوینها معمولاً از دل شوخیهای اینترنتی یا تصاویر طنز (میمها) پدید میآیند و هدف اولیه آنها سرگرمی یا نقد فضای جدی رمزارزهاست. اغلب آنها به صورت شفاف و با معرفی سازندگان شناخته شده یا نیمه مشخص وارد بازار میشوند.
در مقابل، شتکوینها معمولاً با هدف جذب سرمایه سریع، بدون پشتوانه فنی، و توسط تیمهایی ناشناس یا غیرشفاف ساخته میشوند. بسیاری از این پروژهها کپی سادهای از کد دیگر رمزارزها هستند، بدون ای که هیچ نوآوری یا دلیل مشخصی برای ساخته شدن داشته باشند.
مقایسه میم کوین و شت کوین از نظر ارزش ذاتی
میمکوینها ممکن است در نگاه اول ارزش ذاتی نداشته باشند، اما برخی از آنها با گذشت زمان و رشد جامعه کاربران، هویتی مستقل پیدا میکنند و حتی به ابزار پرداخت یا سرمایهگذاری تبدیل میشوند (مانند دوج کوین).
اما شتکوینها تقریباً همیشه فاقد هرگونه ارزش ذاتی واقعی هستند؛ نه هدف مشخصی دارند، نه نقشه راه، و نه کاربرد عملی. ارزش آنها صرفاً بر پایه هیجانات یا وعدههای غیرواقعی شکل میگیرد.
فرق میم کوین و شت کوین از نظر سود و زیان
هر دو دسته میتوانند نوسانات بسیار شدیدی داشته باشند، اما میمکوینها به دلیل محبوبیت عمومی و حمایتهای گاهبهگاه از سوی افراد تأثیرگذار، ممکن است در بازههایی سودهای کوتاه مدت قابل توجهی به همراه داشته باشند.
در مقابل، شتکوینها معمولاً ریسک بالاتری دارند و احتمال کلاهبرداری یا سقوط کامل ارزش در آنها بیشتر است. بنابراین، احتمال ضررهای سنگین در شت کوینها به مراتب بالاتر است.
مطالب مرتبط: شت کوین چیست؟ چرا شت کوینها محبوب شدند؟
مقایسه میم کوین و شت کوین از نظر مارکت کپ و محبوبیت در بازار
میم کوینهای معروف مانند دوج کوین و شیبا اینو توانستهاند در آخرین رتبه بندی به جمع به ترتیب 10 و 20 رمزارز برتر از نظر مارکت کپ وارد شوند و جامعهای گسترده از کاربران و سرمایهگذاران را به خود جذب کنند.
این در حالی است که شت کوینها معمولاً دارای مارکت کپ پایین، حجم معاملات اندک، و محبوبیت بسیار محدود هستند و در بسیاری موارد تنها در صرافیهای غیرمتمرکز و ناشناس معامله میشوند.
وجه مقایسه | میم کوین | شت کوین |
نحوه ایجاد | بر اساس شوخیهای اینترنتی یا فرهنگ میمها؛ گاهی با هویت سازنده مشخص | اغلب کپی بیهدف از پروژههای دیگر؛ معمولاً با توسعه دهندگان ناشناس |
ارزش ذاتی | ممکن است در گذر زمان با رشد جامعه، هویت و کاربرد پیدا کند | فاقد هرگونه هدف یا کاربرد واقعی؛ ارزشگذاری صرفاً هیجانی |
سود و زیان | پتانسیل سود کوتاه مدت در صورت حمایت بازار؛ ریسک متوسط | احتمال ضرر سنگین و کلاهبرداری؛ ریسک بسیار بالا |
مارکت کپ و محبوبیت | برخی دارای مارکت کپ بالا و جامعه گسترده (مثل دوج کوین) | معمولاً مارکت کپ پایین و فاقد محبوبیت واقعی در بازار |
سرمایه گذاری در کدام بهتر است؟
از دیدگاه سرمایهگذاری، میم کوینها گزینهای منطقیتر نسبت به شت کوینها محسوب میشوند، هرچند که همچنان ریسک بالایی دارند. برخی میم کوینها مانند دوج کوین و شیبا اینو توانستهاند با تشکیل جامعه فعال، لیست شدن در صرافیهای معتبر، و جلب حمایت چهرههای مشهور، ارزش بازار قابل توجهی پیدا کنند.
در نتیجه، اگرچه ممکن است میم کوینها نوسانات قیمتی شدیدی تجربه کنند، اما در برخی شرایط میتوانند بازدهی مثبتی به همراه داشته باشند.
در مقابل، شت کوینها اغلب فاقد هرگونه پشتوانه فنی، نقشه راه مشخص، یا کاربرد واقعی هستند. بسیاری از آنها با هدف کلاهبرداری (مانند راگ پول یا پامپ و دامپ) راهاندازی میشوند. به همین دلیل، احتمال از دست دادن کامل سرمایه در آنها بسیار بالاست.
اکثر کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاری در شت کوینها را به هیچ عنوان توصیه نمیکنند، مگر به عنوان یک تجربه آموزشی با مقدار سرمایهای بسیار کم که از دست دادنش قابل پذیرش باشد.
به طور خلاصه، اگرچه هیچ کدام از این دو گروه رمزارز برای سرمایهگذاری بلند مدت و مطمئن توصیه نمیشوند، اما در مقایسه، میم کوینها با پشتوانه اجتماعی و شفافیت نسبی، گزینهای کم ریسکتر از شت کوینها هستند.
مطالب مرتبط: تحلیل میمکوین مای لیدی (Milady) + پیش بینی قیمت در سال 2025
5 تا از بهترین میم کوینها از نظر ارزش بازار
5 میم کوین برتر از نظر بزرگی ارزش بازار به ترتیب شامل دوج کوین، شیبا اینو، پپه، آفشیل ترامپ و بونک است که در ادامه بیشتر با هر کدام آشنا میشویم.
1. دوج کوین (DOGE)
دوج کوین در سال 2013 به عنوان یک شوخی اینترنتی ایجاد شد. این پروژه با الهام از میم معروف سگ شیبا اینو ساخته شد و به تدریج به یکی از بزرگترین ارزهای دیجیتال از نظر مارکت کپ تبدیل شد.
- سازندگان: بیلی مارکوس و جکسون پالمر
- ویژگیها: مبتنی بر الگوریتم لایت کوین است (Scrypt)، عرضه نامحدود دارد.
- ارزش بازار: حدود 24 میلیارد دلار
- دلیل محبوبیت: حمایت چهرههایی مانند ایلان ماسک، پذیرش توسط برخی فروشگاهها، جامعه فعال و پرشور
- نکته جالب: در ابتدا برای شوخی ساخته شد اما امروزه در پرداختهای واقعی هم استفاده میشود.
2. شیبا اینو (SHIB)
شیبا اینو در سال 2020 با هدف رقابت با دوج کوین راهاندازی شد و به سرعت در جامعه رمزارزها محبوب شد. این توکن روی شبکه اتریوم ساخته شده است.
- سازنده: ناشناس با نام مستعار ریوشی
- ویژگیها: دارای اکوسیستم شامل توکنهای دیگر مانند LEASH و BONE، پلتفرم شیبا سواپ
- ارزش بازار: حدود 7.3 میلیارد دلار
- دلیل محبوبیت: قیمت بسیار پایین، قابلیت خرید تعداد زیاد، کمپینهای تبلیغاتی قوی و جامعه طرفداران شیبا آرمی
- نکته جالب: بخش زیادی از عرضه اولیه به ویتالیک بوترین (خالق اتریوم) ارسال شد که بخشی را سوزاند و بخشی را به امور خیریه اختصاص داد.
3. پپه (PEPE)
پپه، برگرفته از میم معروف اینترنتی «Pepe the Frog»، یکی از جدیدترین و سریعترین رشدهای بازار میم کوینها را داشته است.
- سازنده: ناشناس
- ویژگیها: عرضه بالا، روی شبکه اتریوم
- ارزش بازار: حدود 3.3 میلیارد دلار
- دلیل محبوبیت: طراحی بصری آشنا برای کاربران اینترنت، سودهای سریع در مدت کوتاه، حمایتهای گاهبهگاه از سوی تریدرهای معروف
- نکته جالب: تنها در عرض چند هفته پس از لانچ، به جمع 100 کوین برتر رسید.
4. ترامپ آفیشال (TRUMP)
ترامپ آفیشال یکی از میم کوینهایی است که با محوریت شخصیت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا ایجاد شده و همزمان با انتخابات 2024 این کشور محبوبیت پیدا کرد.
- سازنده: یکی از شرکتهای تحت مالکیت دونالد ترامپ
- ویژگیها: بیشتر جنبه طنز سیاسی دارد، در برخی نسخهها روی اتریوم ساخته شده
- ارزش بازار: حدود 1.7 میلیارد دلار
- دلیل محبوبیت: ترکیب طنز، سیاست و ارزهای دیجیتال، موج رسانهای همزمان با انتخابات آمریکا
- نکته جالب: اغلب با دیگر توکنهای سیاسی مانند BODEN مقایسه میشود.
5. بونک (BONK)
بونک اولین میم کوین اصلی در اکوسیستم سولانا است که در اواخر 2022 معرفی شد و با رشد سولانا توانست توجه زیادی را جلب کند.
- سازنده: تیمی از توسعه دهندگان جامعه سولانا
- ویژگیها: توکن بومی سولانا، دارای سرعت بالا و کارمزد کم
- ارزش بازار: حدود 1میلیارد دلار
- دلیل محبوبیت: رشد همزمان با افزایش قیمت سولانا، توزیع گسترده بین کاربران سولانا
- نکته جالب: در ابتدا به صورت ایردراپ بین کاربران فعال شبکه سولانا پخش شد.
سخن آخر
سرمایهگذاری در میم کوینها یا شت کوینها، همانقدر که میتواند سودآور باشد، با ریسک بالایی نیز همراه است. شناخت تفاوتها، بررسی پشتوانه پروژه، تحلیل تیم توسعه دهنده، و ارزیابی وضعیت جامعه کاربران، از جمله عوامل کلیدی برای تصمیمگیری صحیح در این حوزه هستند.
پیش از ورود به هر پروژهای، به ویژه پروژههایی با سابقه و هدف نامشخص، لازم است زمان کافی برای تحقیق و بررسی اختصاص دهید. در بازار رمزارزها، اطلاعات درست و مدیریت ریسک، مهمترین ابزارهای یک سرمایهگذار موفق هستند.